Nowelizacja ustawy o rachunkowości ujednolici proces składania sprawozdań finansowych

Nowelizacja ustawy o rachunkowości ujednolici proces składania sprawozdań finansowych

14.09.2021
Nowelizacja ustawy o rachunkowości ujednolici proces składania sprawozdań finansowych
24 sierpnia 2021 roku rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. 

Projekt ten ma na celu dostosowanie obecnie obowiązujących przepisów dotyczących sprawozdawczości finansowej oraz rewizji finansowej do aktualnych możliwości technologicznych. Nowe rozwiązania mają, m.in. ujednolicić format sprawozdań finansowych emitentów, co ułatwi analizę sprawozdań i zwiększy ich użyteczność. Dodatkowo projekt zakłada możliwość podpisywania sprawozdań finansowych przez jednego członka organu wieloosobowego pod pewnymi warunkami.

Przyjęte w projekcie zmiany są zgodne z „Rozporządzeniem 2019/815” Unii Europejskiej, którego założeniem jest ujednolicenie elektronicznego formatu raportowania w celu ułatwienia dostępności i porównywalności sprawozdań finansowych dla emitentów. Zatem nowelizacja przepisów w tym zakresie zapewni możliwość korzystania z nowoczesnych narzędzi informatycznych, tak by jednostki mogły łatwiej wywiązywać się ze swoich obowiązków w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych, a jednocześnie ułatwi ich weryfikacje.

Proponowany projekt zmian w ustawie o biegłych rewidentach ma natomiast przyczynić się do usprawnienia komunikacji pomiędzy Polską Agencją Nadzoru Audytowego, a firmami audytorskimi.

Nowelizacja ustawy o rachunkowości – najważniejsze rozwiązania projektu:
  1. Dla emitentówobowiązek stosowania jednolitego formatu XHTML, sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności wyłącznie w jednym formacie elektronicznym. Zaistnieje konieczność znakowania tych sprawozdań przy użyciu języka znaczników Inline XBRL w określonych terminach. W pierwszej kolejności znakowaniu zgodnie z XBRL będą podlegały podstawowe elementy skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dalszej kolejności (zgodnie z załącznikiem II do rozporządzenia 2019/815) - po 1 stycznia 2022 r. - znakowaniu podlegać będzie także informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego.

  2. Dla pozostałych jednostek sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF - obowiązek sporządzania jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności w formacie XHTML lub w innym formacie przeszukiwalnym. Format przeszukiwalny to format zapisu, którego odczyt jest możliwy przy użyciu ogólnodostępnego oprogramowania przeznaczonego do odczytu lub edycji dokumentów zapisanych w tym formacie.

  3. Możliwość podpisu sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności tylko przez jednego członka zarządu wieloosobowego pod warunkiem uzyskania od pozostałych członków oświadczeń, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie, lub odmowa złożenia takich oświadczeń. Wprowadzona zostaje ogólna zasada zgodnie z którą podpisanie sprawozdania finansowego stanowi potwierdzenie, iż sprawozdanie to spełnia wymagania przewidziane w ustawie.

    Odmowa złożenia oświadczenia jest równoznaczna z odmową podpisu sprawozdania finansowego i wymaga sporządzenia pisemnego uzasadnienia. Oświadczenie, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie, oraz odmowa złożenia takiego oświadczenia są dołączane do sprawozdania finansowego.

    Zatwierdzone roczne sprawozdania finansowe, odmowa podpisu oraz oświadczenie lub odmowa złożenia oświadczenia, jeżeli zostały sporządzone, podlegają przechowywaniu przez okres co najmniej 5 lat, licząc od początku roku następującego po roku obrotowym, w którym zatwierdzono sprawozdanie finansowe.

  4. Dla biegłych rewidentów i firm audytorskich - wprowadzono między innymi konieczności zawarcia w sprawozdaniu z badania dodatkowej opinii, stwierdzającej czy badane skonsolidowane sprawozdanie finansowe emitentów oraz innych jednostek określonych w „Rozporządzeniu 2019/815” z dnia 17 grudnia 2018 roku, zostało oznakowane zgodnie z wymogami tego rozporządzenia.

  5. Wprowadzenie możliwości niesporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych przez Alternatywne Spółki Inwestycyjne.

  6. Dodatkowe regulacje dotyczące firm audytorskich obejmą między innymi:
  • doprecyzowania sytuacji, w której nie dochodzi do naruszania tajemnicy zawodowej biegłego rewidenta,
  • doprecyzowanie przepisów dotyczących przeprowadzania kontroli w firmach audytorskich przez Agencję Nadzoru Audytowego w sposób zdalny przy użyciu środków komunikacji elektronicznej oraz brak możliwości cofnięcia zgody przez firmę audytorską w trakcie kontroli,
  • doprecyzowanie i uzupełnienie przepisów dotyczących odbywania posiedzeń zdalnych oraz podejmowania uchwał w trybie obiegowym,
  • doprecyzowanie przepisów dotyczących sprawozdania z badania sprawozdań finansowych.

Obecnie nowela została przyjęta przez Radę Ministrów.

Zaprezentowane powyżej rozwiązania, będące częścią nowelizacji ustawy o rachunkowości, mają wejść w życie w terminie 14 dni od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Przygotowanie sprawozdania finansowego 

Outsourcing usług księgowych

Skontaktuj się z ekspertem

Małgorzata Dobrowolska
Małgorzata Dobrowolska
Partner, Dyrektor Działu Księgowości
Crowe