Zmiany istotnych warunków transakcji z podmiotami powiązanymi a konsekwencje podatkowe

Grupy kapitałowe będą musiały poszukiwać nowych alternatyw finansowania, z których wcześnie nie korzystały np. cash pooling czy pożyczki międzygrupowe. Bardzo często podmioty będą dążyły do zmiany sposobu rozliczeń we wzajemnych transakcjach, co niesie ze sobą określone konsekwencje podatkowe.

Czy zmiany warunków transakcji, w kontekście np. obniżenia marży we wzajemnych transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, będą obarczone ryzykiem odpowiedzialności kontroli karno- skarbowej? Czy zmiany takie będą uzasadnione i możliwe do zastosowania w ramach obowiązujących przepisów?

Istotne jest tutaj wskazanie, że w świetle polskich przepisów ceny stosowane w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi muszą być uzasadnione rynkowo. Zmiana marży we wzajemnych transakcjach w trakcie roku, spowodowana czynnikiem niezależnym od podmiotu biorącego udział w transakcji lub w sytuacji nieosiągnięcia przez jedną stronę założonego poziomu rentowności, także będzie podlegała ocenie podatkowej. Obecny kryzys gospodarczy zauważalny na rynkach światowych spowodowany koronawirusem jest niewątpliwie sytuacją bezprecedensową i wyjątkową. W związku z powyższym należy stwierdzić, że panująca pandemia może być pewnym uzasadnieniem zmian w zakresie alokacji zysków w łańcuchach wartości dodanej poszczególnych grup kapitałowych.

Niewątpliwie podmioty, które zostaną bardzo mocno dotknięte skutkami kryzysu, będą w sposób oczywisty podejmować wszelkie działania zmierzające do poprawy swojej sytuacji, chroniąc się przed upadkiem, co w wielu przypadkach będzie sprzeczne z ustalonymi wcześniej założeniami polityki cen transferowych oraz warunkami wzajemnych rozliczeń w realizowanych transakcjach. Z kolei, w mniej oczywistych sytuacjach, zmiana wcześniejszych reguł i warunków w zakresie polityk cen transferowych wymagać będzie rzetelnego uzasadnienia. W świetle obowiązujących przepisów podatkowych obniżenie marży do poziomu, który nie odpowiada warunkom rynkowym może skutkować nałożeniem przez organy obowiązku zapłaty dodatkowego zobowiązania podatkowego oraz narażeniem się na sankcje przewidziane w przepisach. W związku z powyższym trzeba zachować szczególną ostrożność w tej kwestii, biorąc pod uwagę analizę konkretnych przepadków, zastosowanych modeli biznesowych oraz wcześniejszych założeń wypracowanych w wzajemnych relacjach.