Ulga B+R i IP Box – ostatni dzwonek dla firm

Ulga B+R

Ulga na działalność badawczo-rozwojową jest narzędziem prawnym obecnym na rynku polskim od pierwszego stycznia 2016 roku. W ciągu kilku ostatnich lat regulacja znacząco zwiększyła swój poziom elastyczności, w odpowiedzi na praktyczne uwagi zgłaszane przez przedsiębiorców. Możliwość odliczeń z tytułu umowy o dzieło lub zlecenie obowiązująca od 1 stycznia 2018 roku czy też łączenie ulgi z działalnością na terenie specjalnych stref ekonomicznych to tylko niektóre zmiany wychodzące naprzeciw oczekiwaniom rynku. Ulga B+R w uproszczeniu umożliwia wykazanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości wyższej niż faktycznie poniesione.

Warto przypomnieć, iż podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową w latach 2016, 2017 i 2018 nadal posiadają możliwość do wygenerowania oszczędności za opisane okresy wsteczne. Główne warunki jakie należy w tym przypadku spełnić to:

• prowadzenie we wspomnianych okresach prac badawczo-rozwojowych w rozumieniu ustawy o CIT/PIT
• posiadanie lub odtworzenie ewidencji projektowej i rachunkowej umożliwiającej stosunkowo łatwe wskazanie kosztów ponoszonych na prace B+R
• gotowość do złożenia korekty CIT za okres wsteczny, którego dotyczy ulga

Dodatkowemu odliczeniu podlegają następujące rodzaje kosztów (tzw. Koszty kwalifikowane):

• wynagrodzenia pracowników (od 2018 roku również umowy o dzieło i zlecenie),
• materiały i surowce,
• amortyzacja środków trwałych,
• amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych,
• opinie i usługi jednostek naukowych,
• odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej.

Dopuszczalne limity dodatkowych odliczeń w poszczególnych latach:

2016

• 30% kosztów osobowych
• 20% pozostałych kosztów kwalifikowanych (dotyczy mikro, małych i średnich firm)
• 10% pozostałych kosztów kwalifikowanych (duże firmy)

2017

• 50% wszystkie koszty kwalifikowane (dotyczy mikro, małych i średnich firm)
• 50% kosztów osobowych (duże firmy)
• 30% pozostałych kosztów kwalifikowanych (duże firmy)

2018+

• 100% wszystkich kosztów kwalifikowanych
• 150% dla firm posiadających status Centrum Badawczo-Rozwojowego

Jednym z najistotniejszych elementów bezpiecznego wdrożenia ulgi jest sporządzenie wniosku o indywidualną interpretację podatkową. Pozytywna interpretacja chroni przedsiębiorcę w przypadku kontroli skarbowej, a także pozwala na optymalne podejście do zarządzenia projektem na gruncie ewidencyjno-rachunkowym.

IP Box

IP Box jest instrumentem prawno-podatkowym, umożliwiającym opodatkowanie niektórych dochodów 5% stawką CIT/PIT. Dochody objęte preferencyjną stawką muszą wynikać z wykorzystania tzw. kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Prawa własności intelektualnej mające status kwalifikowanych:

• patent,
• dodatkowe prawo ochronne (ang. Supplementary Protection Certificate – SPC),
• prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonego do obrotu,
• prawo ochronne na wzór użytkowy,
• prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
• prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
• wyłączne prawo ochronne nowych odmian roślin,
• autorskie prawo do programu komputerowego.

Na podkreślenie zasługuje fakt, iż zarówno w przypadku ulgi B+R (tworzenie kodu przez programistę w oparciu o umowę o pracę jest w większości przypadków traktowane jako praca badawczo-rozwojowa), jak i IP Box (prawo do programu komputerowego jako jedyna pozycja na liście nie wymaga ochrony prawnej potwierdzonej dodatkowym dokumentem) już na starcie preferencyjnie traktowane są podmioty zajmujące się tworzeniem i rozwijaniem oprogramowania. Również sposób działania spółek informatycznych (np. szczegółowa ewidencja projektowa, godzinowe rozliczanie aktywności programistów) pozwala przypuszczać, że w skali czasu będą to jedni z głównych beneficjentów wprowadzonych regulacji.

Czy warto łączyć ulgę B+R, IP Box oraz KUP 50%?

Zalecane jest, aby na projekt wykorzystania ulg podatkowych z obszaru R&D patrzeć przekrojowo. Wdrożenie ulgi B+R i IP Box łącznie, jest tańsze na etapie realizacji (w porównaniu z wdrożeniem obu projektów odrębnie). Podatnicy mogą wykorzystać obie preferencje, z tym, że jeden dochód może korzystać tylko z jednej, z nich. Podatnik może wybrać, który dochód korzysta z określonej preferencji. W związku z powyższym należy wskazać ponownie, iż niezwykle istotne jest zwrócenie uwagi na skuteczne zarządzenie projektem wdrożenia na gruncie ewidencji przychodowo-kosztowej.

W nieco uprzywilejowanej sytuacji znajdują się podmioty zatrudniające pracowników rozliczających się po części w oparciu o koszty autorskie (50% KUP). Ze względu na fakt, iż pracownicy twórczy są często osobami wykonującymi prace B+R, a prace te mogą prowadzić do powstawania praw własności intelektualnej przedsiębiorstwa wykorzystujące 50% KUP powinny niezwłocznie przeanalizować możliwość wykorzystania ulgi B+R oraz IP Box.

Warto dodać, iż ulga B+R oraz IP Box generują najwyższą wartość w podmiotach, które generują dochód. W sytuacji straty podatkowej, dodatkowa strata z tytułu ulgi B+R/IP Box wzmocni naszą tarczę podatkową – możliwość rozliczenia tak wygenerowanej straty trwa do 5 lat.

Zdążyć z wdrożeniem

Skorzystanie z ulgi B+R i IP BOX wymaga uzyskania interpretacji, dlatego z ich wdrożeniem nie warto czekać. Implementacja projektu powinna składać się z następujących etapów:

1. Analiza prac badawczo-rozwojowych pod kątem ich kwalifikacji do ulgi B+R.
2. Analiza dochodu generowanego przy udziale kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
3. Zabezpieczenie stanowiska spółki (interpretacje indywidualne).
4. Wdrożenie zmian prawno-procesowych.
5. Kalkulacja CIT/PIT.

Czas niezbędny na realizację pkt. 1,2 i 4 nie jest łatwy to zaprognozowania i zależy od wielkości, branży oraz stopnia rozwoju danego przedsiębiorstwa. Podmiot rozpoczynający projekt implementacji 1 października 2019 ma 6 miesięcy na skuteczne wdrożenie. Od 6 miesięcy należy odjąć co najmniej 3 jako okres oczekiwania na interpretacje indywidualne. Pozostałe 3 miesiące są okresem odpowiednim do skutecznej realizacji projektu, ale nie pozostawiają szerokiego buforu bezpieczeństwa czasowego.

Autor:

Paweł Stadnik
Strategy Advisor Crowe