Áp dụng từ ngày 01/07/2025
Từ ngày 01/07/2025, Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15 (gọi tắt là Luật BHXH năm 2024) chính thức có hiệu lực, thay thế cho Luật BHXH năm 2014.
Song song với, đó, Nghị định 158/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc, cũng có hiệu lực từ 01/07/2025.
Dưới đây là một số điểm nổi bật của Nghị định 158 các doanh nghiệp cần lưu ý:
1. Thử việc không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc:
Luật BHXH năm 2024 có mở rộng đối tượng tham gia BHXH bao gồm trường hợp NLĐ và NSDLĐ có thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên tại điểm a khoản 1 Điều 2 Luật BHXH.
Tại khoản 05, Điều 3, Nghị định 158 đã quy định cụ thể thêm các trường hợp ngoại lệ:
“Đối tượng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng tính theo quy định tại khoản 2 Điều 7 của Nghị định này thấp hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất; người lao động làm việc theo hợp đồng thử việc theo quy định của pháp luật lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.”
2. Hướng dẫn mới về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH:
Theo Điều 7, Nghị định 158 có hướng dẫn về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH với một số quy định mới, bao gồm:
Các khoản phụ cấp lương có tính chất “phụ thuộc hoặc biến động theo năng suất lao động, quá trình làm việc và chất lượng thực hiện công việc của người lao động” sẽ không tính vào tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Đối với người lao động làm việc không trọn thời gian, cách tính tiền lương làm căn cứ còn được quy định thêm như sau:
3. Rút ngắn thời gian truy đóng BHXH bắt buộc để không bị tính lãi chậm đóng:
Thời hạn truy đóng theo quy định mới là đến hết ngày cuối cùng của tháng tiếp theo sau tháng có quyết định điều chỉnh tăng tiền lương.
4. Hướng dẫn tạm dừng đóng BHXH bắt buộc:
Theo Điều 10, Nghị định 158, NSDLĐ được xem xét tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất (tối đa 12 tháng) khi thuộc một trong các trường hợp sau:
Gặp khó khăn khi thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc do khủng hoảng, suy thoái kinh tế hoặc thực hiện chính sách của Nhà nước khi tái cơ cấu nền kinh tế hoặc thực hiện cam kết quốc tế;
Gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, mất mùa.